Z serii: razem, ale jak?

Byłam świadkiem kłótni na parkingu przed Tesco. Para wróciła z zakupami do samochodu i okazało się, że samochód stał otwarty. Mężczyzna zwrócił się do kobiety władającej kluczykami i pilotem w następujących słowach: "Cud, że go nie rąbnęli. Czemu Ty jesteś taka nieuważna?". Kobieta usiłowała tłumaczyć, że zadzwonił telefon gdy odchodzili od auta i przecież można się zagapić, ale mężczyzna nie słuchał i tokował wytrwale na temat jej nieuważności.
Pomyślałam sobie, że jednym z wrogów związku jest podstawowy błąd atrybucji. Teraz będzie mini-wykład: atrybucja to wyjaśnianie przyczyn swojego lub cudzego zachowania. Podstawowy błąd atrybucji polega na tym, że mamy tendencję do wyjaśniania cudzego zachowania w odniesieniu do przyczyn wewnętrznych i stałych. Swoje zachowanie za to często wyjaśniamy przyczynami zewnętrznymi. Przykład 1: ktoś spadł ze schodów, bo jest łamagą. Ja spadłam, bo ktoś wylał wodę na stopnie. Przykład 2: ktoś nie zamknął auta, bo jest nieuważny. Ja nie zamknęłam auta, bo zadzwonił telefon. Przykład 3: ktoś na mnie krzyczy, bo jest wredny. Ja na kogoś krzyczę, bo mnie ktoś zdenerwował.


Posługując się błędem atrybucji bywamy po prostu niesprawiedliwi, gdyż nie doceniamy okoliczności, które wpłynęły na czyjeś zachowanie i generujemy niepotrzebne konflikty. Przyjrzenie się okolicznościom zewnętrznym pozwala na lepsze zrozumienie czyjegoś zachowania i ewentualne wybaczenie czyichś win. Co więc pozwala ustrzec się tego błędu w związku? Czynnikiem najmilszym i najprostszym jest sympatia dla drugiej osoby, która sprawia, że łatwiej nam utożsamić się z tą drugą osobą, a więc stosować do niej podobne zasady atrybucji, jakie stosujemy do siebie. Zamiast słów: "Czemu Ty jesteś taka nieuważna" padłyby wówczas słowa: "Kotek, nie zamknęłaś auta. No cóż, mnie też to mogłoby się zdarzyć, gdyby zadzwonił pilny telefon." I życie stało się prostsze :-)
O sympatii i jej roli dla dobrostanu związku będzie następny post, a na zakończenie animacja, która obrazuje pracę terapeuty małżeńskiego i która niezmiennie mnie śmieszy.